ไฟไหม้ ระบบดับเพลิงอาคารชุด อาคารสูง ที่เจ้าของร่วมและผู้พักอาศัยต้องรู้

ไฟไหม้ เป็นภัยร้ายที่ไม่มีใครอยากให้เกิดขึ้น ในกรุงเทพมหานคร สถิติการเกิดเพลิงไหม้ในอาคารสูงยังคงเกิดขึ้นอย่างต่อเนื่อง โดยในปี 2565 ช่วงเดือนมกราคมถึงพฤษภาคม มีเหตุเพลิงไหม้รวม 131 ครั้ง ส่วนใหญ่เกิดจากสาเหตุที่เกี่ยวกับไฟฟ้าลัดวงจรหรือความประมาท เช่น การเผาขยะและการทิ้งบุหรี่ไม่เป็นที่​(THE STANDARD)​(Urban Creature).

ในช่วงไม่กี่ปีที่ผ่านมา มีการรายงานเหตุไฟไหม้ในอาคารสูงหลายกรณี เช่น ในเดือนมิถุนายน 2565 มีเหตุเพลิงไหม้ที่สีลมซอย 2 และสำเพ็ง สาเหตุหลักยังคงเป็นไฟฟ้าลัดวงจรและความประมาทในการใช้แก๊สหุงต้ม​(DIGITAL CHANGING LIFE)​(BrightTV).

ความเสี่ยงของไฟไหม้ในตึกสูงก็เพิ่มขึ้นเรื่อยๆ เนื่องจากจำนวนอาคารสูงที่ก่อสร้างใหม่มากขึ้น โดยเฉพาะอาคารที่สร้างก่อนปี 2535 อาจไม่ได้มาตรฐานด้านความปลอดภัยในปัจจุบัน​(สสส)

สำหรับอาคารชุดพักอาศัย เป็นอาคารพักอาศัยทีได้รับความนิยม เนื่องจากเหมาะกับสภาวะเศรษฐกิจและการเดินทาง วิถีชีวิตของคนเมือง ดังนั้น สิ่งที่ผู้ซื้อ หรือเจ้าของร่วมอาคารชุด ควรให้ความสำคัญ ก่อนซื้อ หรือระหว่างเป็นเจ้าของร่วม คือระบบป้องกันอัคคีภัย ที่เหมาะสมกับอาคารชุด โดยเฉพาะอาคารสูง

ระบบดับเพลิงในอาคารสูง

เป็นองค์ประกอบสำคัญที่ช่วยป้องกันและระงับเหตุเพลิงไหม้ โดยทั่วไปแล้วจะประกอบด้วย:

1. สัญญาณเตือนอัคคีภัย (Fire Alarm System)
   ระบบนี้จะประกอบด้วยเซ็นเซอร์ตรวจจับควัน (Smoke Detector) และเซ็นเซอร์ตรวจจับความร้อน (Heat Detector) ที่จะส่งสัญญาณเตือนไปยังศูนย์ควบคุมเมื่อเกิดเหตุเพลิงไหม้
2. ระบบน้ำดับเพลิง (Water Firefighting System)
   ระบบน้ำดับเพลิงมักจะมีการติดตั้งท่อส่งน้ำและหัวกระจายน้ำ (Sprinkler) ที่จะทำงานโดยอัตโนมัติเมื่อเกิดความร้อนสูงในบริเวณที่ติดตั้ง
3. เครื่องสูบน้ำดับเพลิง (Fire Pump)
   มีหน้าที่สูบน้ำแรงดันสูงเพื่อส่งไปยังท่อดับเพลิงและหัวฉีดน้ำต่างๆ ภายในอาคาร
4. สายดับเพลิง (Fire Hose)
   ส่วนนี้ประกอบด้วยสายยางและหัวฉีดน้ำที่ติดตั้งอยู่ภายในตู้ดับเพลิง (Fire Hose Cabinet) ใช้สำหรับการดับเพลิงด้วยมือ
5. ระบบถังดับเพลิง (Fire Extinguisher)
   ถังดับเพลิงเคลื่อนที่สำหรับดับเพลิงขั้นต้น โดยมีหลายประเภท เช่น ถังดับเพลิงชนิดเคมีแห้ง ชนิดน้ำ และชนิดก๊าซ CO2
6. ระบบทางออกฉุกเฉิน (Emergency Exit System)
   เป็นเส้นทางสำหรับอพยพผู้คนออกจากอาคารในกรณีที่เกิดเพลิงไหม้ โดยมีป้ายทางออก (Exit Sign) และไฟฉุกเฉิน (Emergency Light) คอยให้แสงสว่าง
7. ระบบควบคุมควัน (Smoke Control System)
   ระบบระบายควันและควบคุมการกระจายตัวของควันภายในอาคาร เพื่อช่วยให้การอพยพและการดับเพลิงเป็นไปอย่างปลอดภัย
8. ระบบแจ้งเตือนอัคคีภัยไปยังหน่วยกู้ภัย (Remote Monitoring System)
   เป็นระบบที่แจ้งเตือนสถานการณ์เพลิงไหม้ไปยังหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง เช่น หน่วยกู้ภัยหรือสถานีดับเพลิงในทันที

การตรวจสอบระบบดับเพลิง

เมื่อซื้ออาคารชุดเป็นสิ่งสำคัญเพื่อให้มั่นใจในความปลอดภัยของผู้พักอาศัยและทรัพย์สิน โดยมีขั้นตอนการตรวจดูระบบดับเพลิงที่ควรพิจารณาดังนี้:

1. ตรวจสอบระบบสัญญาณเตือนอัคคีภัย (Fire Alarm System)
   • ดูว่ามี เซ็นเซอร์ตรวจจับควัน และ เซ็นเซอร์ตรวจจับความร้อน ติดตั้งในพื้นที่ส่วนกลางและภายในห้องชุดหรือไม่
   • ตรวจสอบว่า สัญญาณเตือน ทำงานได้อย่างปกติ และมีการทดสอบหรือบำรุงรักษาอย่างสม่ำเสมอหรือไม่
   • ตรวจดู ศูนย์ควบคุมสัญญาณเตือนอัคคีภัย ว่าได้รับการเชื่อมต่อกับเจ้าหน้าที่อาคารและหน่วยกู้ภัยภายนอกหรือไม่
2. ตรวจสอบระบบน้ำดับเพลิง (Firefighting Water System)
   • ตรวจสอบว่ามี หัวกระจายน้ำ (Sprinkler) ในพื้นที่ส่วนกลาง เช่น ล็อบบี้ ทางเดิน หรือพื้นที่จอดรถหรือไม่
   • หัวกระจายน้ำควรได้รับการติดตั้งอย่างเหมาะสมและมีการบำรุงรักษาให้อยู่ในสภาพพร้อมใช้งาน
3. ตรวจสอบตู้ดับเพลิงและสายดับเพลิง (Fire Hose Cabinet)

• ตรวจดูว่ามี ตู้ดับเพลิง ที่มี สายดับเพลิง และ หัวฉีดน้ำ ติดตั้งตามจุดต่างๆ ในพื้นที่ส่วนกลาง เช่น บริเวณทางเดินหรือบันไดหนีไฟ
• ตรวจสอบว่าตู้ดับเพลิงใช้งานได้ มีการตรวจเช็คสภาพอุปกรณ์เป็นระยะ และมีป้ายบอกตำแหน่งชัดเจน

4. ตรวจสอบถังดับเพลิง (Fire Extinguisher)

• ตรวจสอบว่ามี ถังดับเพลิง ติดตั้งในพื้นที่ส่วนกลางและภายในห้องชุดหรือไม่
• ดูว่าถังดับเพลิงได้รับการตรวจเช็ควันหมดอายุและสภาพการใช้งานอยู่เสมอ
• ควรมี ป้ายบอกชนิดของถังดับเพลิง ที่ชัดเจน เพื่อให้ทราบว่าสามารถใช้ดับเพลิงประเภทใดได้บ้าง

5. ตรวจสอบทางออกฉุกเฉินและบันไดหนีไฟ (Emergency Exit and Fire Escape Staircase)

• ตรวจดูว่ามี ป้ายทางออกฉุกเฉิน (Exit Sign) และ ไฟฉุกเฉิน (Emergency Light) ติดตั้งในจุดที่เหมาะสม เช่น ทางเดินและทางหนีไฟ
• ตรวจสอบบันไดหนีไฟว่ามีการใช้งานได้อย่างปลอดภัย ประตูหนีไฟสามารถเปิดได้สะดวกและไม่มีสิ่งกีดขวาง

6. ตรวจสอบระบบควบคุมควัน (Smoke Control System)

• ตรวจดูว่ามีการติดตั้ง พัดลมระบายควัน หรือ ระบบป้องกันควัน เพื่อควบคุมการแพร่กระจายของควันเมื่อเกิดเพลิงไหม้

• • ระบบนี้ควรมีการตรวจสอบและบำรุงรักษาให้อยู่ในสภาพพร้อมใช้งานเสมอ

7. ตรวจสอบการบำรุงรักษาระบบดับเพลิง
   • ขอเอกสารหรือประวัติการบำรุงรักษาระบบดับเพลิงจากนิติบุคคลหรือเจ้าของอาคาร
   • ตรวจสอบว่ามีการตรวจเช็คระบบดับเพลิงตามมาตรฐานความปลอดภัยเป็นประจำหรือไม่
8. ตรวจสอบการฝึกซ้อมอพยพและแผนฉุกเฉิน
   • ตรวจสอบว่าอาคารมีการจัดฝึกซ้อมอพยพหนีไฟเป็นประจำหรือไม่ และมีแผนอพยพที่ชัดเจนและแจ้งให้ผู้พักอาศัยทราบ

การตรวจสอบระบบเหล่านี้สามารถขอคำแนะนำเพิ่มเติมจากวิศวกรหรือผู้เชี่ยวชาญด้านความปลอดภัยอัคคีภัยเพื่อให้แน่ใจว่าอาคารชุดที่คุณจะซื้อมีระบบความปลอดภัยที่ได้มาตรฐาน